پایاننامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی . 1393 . کارشناسی ارشد
موضوع: هنر و علوم انسانی > معارف اسلامی
استاد راهنما: نفیسه ساطع | استاد مشاور: زهره برقعی | پدیدآور: مریم نورالدینی
در این تحقیق سعی گردیده تا با تحلیل توحید و توحید افعالی در مکتب اشاعره به تفسیرهایی که اشاعره از موضوع توحید بر اساس آیات و روایات بهدست دادهاند، پرداخته شود. بدین منظور، با بیان استدلالهای آنها به مبانیای که دیگر فرقههای متکلمان همچون معتزله و امامیه برخلاف دیدگاه آنها آوردهاند، توجه گردیده و سپس این موضوع بر اساس نظریات شهید مطهری مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته شده است. بر همین اساس، در این تحقیق مباحث کلامی در زمینهی بحث توحید افعالی در اشاعره با تمایز نظریات آنها از دیگر فرقههای کلامی، در نظر گرفته شده و از طریق آن به بررسی مفاهیمی چون جبر و اختیار، عدل الهی و علم خداوند بر اساس آیات و روایات در دیدگاه اشاعره توجه شده است. نوع نگرش به نقدهای مربوط به آراء اشاعره در این تحقیق بر اساس نقدهایی است که مطهری بر دیدگاه اشاعره وارد ساخته است؛ بنابر دیدگاه مطهری، اشاعره توحید افعالی را به گونهای تفسیر میکنند که از طرفی، مستلزم نفی نظام علی و معلولی از بین مخلوقات و از طرف دیگر، موجب سلب اختیار انسان است. آنان علت و فاعل همهی افعال و اشیاء را خدا میدانند و پیوند بین اجزای طبیعت با یکدیگر را اینگونه تفسیر میکنند که آن را خدا اراده کرده یا عادت او به آن تعلق گرفته است. همچنین از دیدگاه مطهری، برخلاف نظریه جبرگرایانه اشاعره، فاعلیت حقیقی از آن خداوند است؛ اما میتوان فاعلیت را در طول فاعلیت خداوند برای ماسوی الله نیز قائل شد.
برای دریافت مقاله از اینجا دانلود کنید.
نظر خود را اضافه کنید.
ارسال نظر به عنوان مهمان